جرم هرمز ۲٫۵ بار از مجموع جرم دیگر سیارههای سامانه خورشیدی بیشتر است. جرم هرمز ۳۱۸ بار بیشتر از جرم زمین است. قطر آن ۱۱ برابر قطر زمین است. هرمز میتواند ۱۳۰۰ زمین را درخود جای دهد. میانگین دوری آن از خورشید در حدود ۷۷۸ میلیون و ۵۰۰ هزار کیلومتر است یعنی بیشتر از ۵ برابر دوری زمین از خورشید. ستارهشناسان با تلسکوپهای برپاشده در زمین و ماهوارههائی که در مدار زمین میگردند به بررسی هرمز میپردازند.ایالات متحده تا کنون ۶ فضاپیمای بدون سرنشین را به هرمز فرستادهاست.
در ژوئیه ۱۹۹۴، هنگامی که ۲۱ تکه از دنبالهدار شومیکر-لوی ۹ با اتمسفر هرمز برخورد کرد ستارهشناسان شاهد رویدادی بسیار تماشائی بودند. این برخورد برانگیزاننده انفجارهای سهمناکی شد که پارهای از آنها قطری بزرگتر از قطر زمین داشتند.
هرمز از هر سیاره دیگری در سامانه خورشیدی سنگینتر است. جرم آن ۳۱۸ بار بیشتر از زمین است؛ ولی با این جرم زیاد، کم و بیش دارای چگالی کمی است. میانگین چگالی آن ۱٫۳ گرم در سانتیمترمکعب است که اندکی از چگالی آب بیشتر است. چگالی هرمز در حدود یک چهارم چگالی زمین است. زیرا بیشتر سیاره از عناصر سبک هیدروژن و هلیوم ساخته شدهاست. از سوی دیگر زمین بیشتر از عناصر سنگین آهنی و سنگی ساخته شدهاست. عناصر شیمیائی سازنده هرمز بیشتر از زمین همانند ستارههایی چون خورشید است. شاید هرمز دارای هستهای از عناصر سنگین باشد. هسته شاید ترکیبی همانند هسته زمین اما ۲۰ تا ۳۰ برابر سنگینتر داشته باشد.
احتمالاً هسته هرمز نه چندان سفت، نسبتاً رقیق و خیلی بزرگ است.
نیروی گرانش در سطح سیاره ۲٫۴ برابر بیش تر از سطح زمین است. یعنی چیزی که روی زمین ۱۰۰ نیوتون وزن دارد، در روی هرمز وزنی برابر با ۲۴۰ نیوتون خواهد داشت.
دمای هوا در ابرهای بالائی هرمز در حدود ۱۴۵- درجه سلسیوس است. اندازهگیریها نشان میدهند که دمای هرمز با افزایش ژرفا در زیر ابرها افزایش مییابد. دمای هوا در سطحی که فشار اتمسفر ۱۰ برابر زمین است، به ۲۱ درجه سانتیگراد میرسد.
دانشمندان میاندیشند که اگر هرمز دارای گونهای از حیات باشد، حیات در این سطح پا خواهد گرفت. چنین حیاتی در گاز خواهد بود. زیرا در این سطح هیچ بخش جامدی وجود ندارد. دانشمندان تا کنون هیچ گواهی از حیات بر روی هرمز نیافتهاند. نزدیک مرکز سیاره دما بسیار بیشتر است. دمای هسته در حدود ۲۴ هزار درجه، یعنی داغتر از سطح خورشید است. ستارهشناسان بر این باورند که خورشید، سیارات و دیگر جرمهای سامانه خورشیدی از چرخش ابرهایی از گاز و غبار پا گرفتهاند. گرانش گازی و ذرات غبار آنها را به صورت ابرهای ستبر گوی مانند از مواد درآورد در حدود ۴٬۵ میلیارد سال پیش مواد به هم فشرده شدند تا اجسام بسیار سامانه خورشیدی پدید آمدند. فشردگی مواد ایجاد گرما نمود. گرمای بسیاری هنگامی که هرمز پا گرفت ایجاد شد.
هرمز، گوی غول پیکری آمیخته از گاز و مایع است و گمان میرود مقداری سطح جامد هم داشته باشد. بین ۸۸ تا ۹۲ درصد این غول سیاره از عنصر هیدروژن و ۸ تا ۱۲ درصد آن از هلیوم تشکیل شده است. قطر هرمز در ناحیه استوا ۱۴۲٫۹۸۴ کیلومتر است و بر اساس تئوریهای ارائه شده این بالاترین طول قطری است که یک سیاره گازی میتواند داشته باشد. از این پس، ورود جرم بیشتر این غول سیاره را کوچکتر، و فشردهتر میکند. بنابر اصل ناپایداری کلوین–هلمهولتز هم اکنون سالانه حدود ۲ سانتیمتر از قطر خورشید کاسته میشود.
سطح سیاره از ابرهای ستبر زرد، قرمز، قهوهای و سفید رنگ پوشیده شدهاست. بخشهای روشنتر «ناحیه» و بخشهای تاریک تر «کمربند» نامیده میشوند. کمربندها و ناحیهها به موازات استوایسیاره قرار دارند. هرمز همچنین گرانش بسیار نیرومندی دارد. در سطح سیاره نسبت جرمی هیدروژن و هلیم نزدیک به ۷۱ و ۲۴ درصد و ۵ درصد دیگر مواد است.
در ماه مه ۲۰۱۷ دانشمندان مسئول مأموریت فضاپیمای جونو در سازمان ملی هوانوردی و فضایی آمریکا (ناسا) اعلام کردند که توفندهایی بزرگ را در قطبهای هرمز مشاهده کردهاند. این توفندها مانند توفندهای استوایی بوده و هر کدام با اندازهای نزدیک به زمین، همگی همزمان در کنار هم دیده میشوند. این موضوع باعث به چالش کشیده شدن همه فرضیههای مورد علاقه سیارهشناسان در مورد چگونگی کارکرد هرمز میشود.
هیچیک از فضاپیماهای پیشین اعزامی به هرمز هرگز از بالا یا پایین به آن نگاه نکرده بودند.
شکل این توفانها متفاوت از چیزی است که در قطبهای کیوان دیده میشوند. همچنین معلوم نیست که قدمت این توفانها چقدر است و اینکه آیا این توفانها زودتر از توفانهای موجود در عرضهای جغرافیایی پایینتر هرمز ناپدید میشوند؟
اتمسفر هرمز از ۸۶ درصد هیدروژن ۱۴ درصد هلیوم و مقدار ناچیزی متان، آمونیاک، فسفین، آب، استلین، اتان، ژرمانیم و کربن مونوکسید ساخته شده است. درصد هیدروژن، بر پایه شمار مولکولهای موجود در اتمسفر آن است تا جرم کلی آنها.
این سیاره از لایههای رنگی از ابرها در ارتفاعات مختلف ساخته شدهاست. مرتفعترین ابرهای سفید از بلورهای منجمد آمونیاک و متان ساخته شدهاند.بخشهای تاریکتر و ابرهای کم بلندا در کمربندها جای گرفتهاند. پایینترین سطحی را که میتوان دید از ابرهای آبی رنگ ساخته شدهاست. دانشمندان امید کشف ابرهای آبدار را در ۷۰ کیلومتری سطح زیرین ابرهای آمونیاکی دارند. هر چند که تاکنون چنین سطحی پیدا نشدهاست.
عکس مشتری در پایین
سال نوری چیست؟چرا واحد سنجش فاصله در فضا سال نوری است؟...برچسب : نویسنده : ayandesazan1383behdad بازدید : 122