درباره سیاره زهره

زُهره(با نام پارسی ناهید و لاتین ونوس) به ترتیب نزدیکی به خورشید، دومین سیاره زمین‌سان منظومه خورشیدی است که مدار آن در میان مدارهای زمین و تیر (عطارد) قرار گرفته‌است. ناهید نزدیک‌ترین سیاره به زمین است و بعد از ماه، درخشان‌ترین جرم آسمانی طبیعی است که به هنگام شب در آسمان زمین دیده می‌شود و قدر ظاهری آن به ۴٫۶- می‌رسد.

ناهید، بدون ماه است و در مدار تقریباً دایره‌واری به‌دور خورشید می‌گردد. ناهید از بسیاری دیدگاه‌ها ازجمله اندازه، جرم، گرانش و ترکیبات ساختاری به زمین همانندی دارد و به خاطر همین نزدیکی‌ها آن را سیاره «خواهر زمین» نیز خوانده‌اند.

ناهید گرم‌ترین سیاره در سامانه خورشیدی است. این سیاره دارای هواکره است. جو ضخیم و غلیظ آن موجب می‌شود که دیدن سطح آن از طریق رصد، دشوار باشد. بیشتر هواکره آنرا کربن دی‌اکسید تشکیل داده و در ابرهای فوقانی آن قطرات ریز سولفوریک اسید وجود دارد. وجود کربن دی‌اکسید در جو این سیاره که گرما را در سیاره نگه می‌دارد دمای آن را به مقدار بسیار چشم‌گیری (۴۸۰ درجه سانتیگراد نزدیک سطح سیاره) افزایش داده‌است.

این سیاره یکی از سیاره‌های سنگی و فشرده و دارای آتشفشان‌های فعال، زمین‌لرزه و رشته‌کوه است. زمان لازم برای یکبار گردش این سیاره به دور خورشید ۲۲۵ روز زمینی است.

ناهید در سنجش با بیشتر سیاره‌ها در سامانه خورشیدی از جمله زمین، کروی‌تر است و به علت چرخش بسیار آهسته دور محوری آن، پدیده تورفتگی یا مسطح شدن قطب‌ها و برآمدگی یا تورم نواحی استوایی در آن، کمتر از دیگر سیارات رخ می‌دهد. طول یک شبانه‌روز زهره از یک سال این سیاره کمی بلندتر است.

ابن سینا در سده یازده میلادی گذر زهره از مقابل قرص خورشید را مشاهده کرده‌است.ابن باجه اخترشناسی اندلسی در سده دوازدهم میلادی از رصد دو سیاره به شکل دو نقطه سیاه بر سیمای خورشید خبر داد که یک قرن پس از او قطب‌الدین شیرازی، ستاره‌شناس ایرانی دررصدخانه مراغه آن را به‌درستی با عنوان گذر ناهید و تیر از جلوی خورشید شناسایی کرد.

ناهید در مدار تقریباً دایره‌واری با میانگین فاصله ۱۰۸ میلیون کیلومتر از خورشید، به دور آن می‌گردد. هنگامی که در نزدیکترین وضعیت نسبت به زمین قرار می‌گیرد، فاصله آن دو با هم ۴۱ میلیون کیلومتر است و در دورترین حالت این دوری به ۲۵۷ میلیون کیلومتر می‌رسد.

زمان لازم برای یکبار گردش این سیاره به دور خودش ۲۴۳ روز زمین است. در واقع زهره آنقدر کند و آهسته دوران می‌کند که یک شبانه‌روزش ۲۴۳ روز طول می‌کشد، و یک سال شمسی در زهره هم کمی کمتر از این مقدار و ۲۲۵ روز است.

ین سیاره دارای هواکره است. جو ضخیم و غلیظ آن موجب می‌شود که دیدن سطح آن به سادگی، ممکن نباشد.

تفاوت بزرگ ناهید با زمین، جو آن است که ۹۶٫۵٪ آن را کربن دی‌اکسید و ۳٫۵٪ آن را نیتروژن تشکیل داده و در ابرهای فوقانی آن قطرات ریزسولفوریک اسید وجود دارد. وجود کربن دی‌اکسید در جو این سیاره دمای آنرا به مقدار بسیار چشم‌گیری افزایش داده‌است (تا ۴۸۰ درجهسلسیوس در سطح سیاره)

ناهید گرم‌ترین سیاره در سامانه خورشیدی است. نور آفتاب پس از نفوذ در جو این سیاره و جذب شدن توسط سطح آن، به‌صورت گرما از سطح بازتابیده می‌شود. اما انبوه کربن دی‌اکسید جو ناهید، این گرمای بازتابیده را به دام انداخته و از رها شدن آن در فضای بیرونی جلوگیری می‌کند. این جذب اضافی گرما که به اثر گلخانه‌ای معروف است میانگین گرمای ناهید را بیش از هر سیاره دیگری (حتی سیاره تیر) در سامانه خورشیدی بالا برده‌است. بطوریکه این حرارت برای ذوب کردن فلز سرب کافیست. از اینرو پیدایش زندگی شبه انسان خاکی، در این سیاره، غیرممکن است.

عکس زهره در پایین.

سال نوری چیست؟چرا واحد سنجش فاصله در فضا سال نوری است؟...